Prawidłowe wykonanie hydroizolacji w pomieszczeniach mokrych to bardzo istotna kwestia dla dalszego ich użytkowania bez negatywnych konsekwencji związanych z kontaktem z wodą. Zabezpieczenie wnętrz przed środowiskiem wodnym nie jest łatwym zadaniem i wymaga od wykonawców doświadczenia oraz wiedzy.
Czym są pomieszczenia mokre?
Pomieszczenia mokre to przestrzenie budynków, w których występuje stałe lub okresowe zagrożenie zalewaniem wodą. Do pomieszczeń mokrych zalicza się:
- łazienki,
- pomieszczenia sanitarne,
- pralnie oraz suszarnie,
- zmywalnie naczyń,
- pomieszczenia basenowe,
- niektóre pomieszczenia przybasenowe (np. pomieszczenia z natryskami).
W pomieszczeniach mokrych często da się wyróżnić strefę mokrą i wilgotną. W strefie mokrej występuje obciążenie wodą płynącą po ścianach czy posadzce, z kolei w strefie wilgotnej kontakt powierzchni z wodą jest ograniczony do kondensacji wilgoci. Na przykład w łazience strefą mokrą będzie kabina prysznicowa, ale już ściana oddalona od tej kabiny, nienarażona na bezpośredni kontakt z wodą, to strefa wilgotna.
Na których powierzchniach należy wykonać hydroizolację?
Wykonanie hydroizolacji nie zawsze jest konieczne na całej powierzchni pomieszczenia, zarówno na ścianach, jak i na posadzce. W niektórych przypadkach wystarczy wykonanie powłoki wodochronnej jedynie w części wnętrza. Decydujące znaczenie ma to, czy dana ściana lub podłoga są narażone na wilgoć oraz w jakiej postaci – czy jest to bezpośrednie polewanie wodą, czy też inne źródła wilgoci (kondensacja, mycie przy pomocy gąbki, ścierki lub mopa, mycie przez zlewanie wodą).
W typowej łazience, w której jest zainstalowany prysznic lub wanna, uszczelnienie podłogi (również pod wanną i brodzikiem) oraz ścian do wysokości około 15 cm wykonuje się najczęściej w technologii szczelnej wanny. Na powierzchniach pionowych izolację wykonuje się do wysokości około 40 cm powyżej prysznica oraz około 30 cm powyżej baterii w przypadku wanny i umywalki.
Jakich materiałów używa się do hydroizolacji?
Najczęściej stosowanym produktem hydroizolacyjnym jest tzw. folia w płynie. Jest to wodna dyspersja polimerów, która samoistnie wiąże się z powietrzem, tworząc szczelną powłokę. Folia w płynie jest łatwa w użyciu, nie szkodzi środowisku ani ludziom, a przy grubości warstwy 0,5-0,8 mm zapewnia szczelność. Produkt ten cechuje także dobra przyczepność do różnych podłoży, takich jak beton, tynk cementowo-wapienny, płyty gipsowo-kartonowe czy tynk gipsowy, a także duża elastyczność.
Innym rodzajem materiału hydroizolacyjnego, choć rzadziej stosowanym ze względu na cenę, jest elastyczna mikrozaprawa uszczelniająca, nazywana inaczej szlamem uszczelniającym. Mikrozaprawa dostępna jest w wersjach jedno- lub dwuskładnikowych, a jej skład (cement, kruszywo, polimery, związki hydrofobowe) zapewnia skuteczne uszczelnienie przy grubości warstwy 2 mm. Elastyczność zapewniają szlamowi redyspergowalne tworzywa sztuczne (dla wersji jednoskładnikowej) lub wodne dyspersje kopolimerów tworzyw sztucznych (dla wersji dwuskładnikowej). Mikrozaprawy tego typu wiążą się przez hydratację i mogą być nakładane na wilgotne podłoża.
Najrzadziej stosowane są specjalne maty i folie uszczelniające. Folia uszczelniająca to systemowy materiał hydroizolacyjny sprzedawany w rolkach, który składa się z właściwej folii z tworzyw sztucznych zespolonej z włókniną techniczną. Z kolei mata uszczelniająca to systemowy materiał uszczelniający z tworzywa sztucznego o specjalnym kształcie.
Hydroizolacja pomieszczeń mokrych – rozwiązanie systemowe
Hydroizolacja to nie tylko materiał wodochronny. Wykonując uszczelnienie zabezpieczające przed wodą, fachowcy stosują systemy hydroizolacyjne. W najprostszej postaci system taki składa się z:
- powłoki wodochronnej,
- kształtek i taśm uszczelniających,
- zaprawy klejącej i spoinującej,
- elastycznej masy do wypełnienia dylatacji.
Ważne jest, aby hydroizolację zabezpieczyć przed uszkodzeniem, dlatego właśnie stosuje się tzw. uszczelnienie zespolone (podpłytkowe). W takim systemie okładzina ceramiczna (kamienna, panelowa itd.) chroni hydroizolację przed uszkodzeniem, a wilgoć zostaje zatrzymana na poziomie spodu płytki, uniemożliwiając wnikanie jej w głąb warstw podłogi.
Dobre podłoże – skuteczna hydroizolacja
W skuteczności hydroizolacji zasadniczą rolę odgrywa odpowiednie podłoże. Choć przygotowanie podłoża poprzez jego dokładne oczyszczenie i wyrównanie jest istotne, to nie jest to jedyny ważny czynnik. W przypadku podłóg należy pamiętać o prawidłowym wykonaniu wszystkich jej warstw. Konieczne jest odpowiednie ich ułożenie zarówno pod względem kolejności, jak i właściwego doboru materiałów.
Kluczową rolę mogą odgrywać również inne czynniki. Jeśli powierzchnia posadzki będzie zmywana bieżącą wodą, ważny jest np. spadek do odpływu (1-1,5%). Istotna może okazać się również różnica wysokości podłogi w sąsiadujących ze sobą wnętrzach. 1–1,5 cm różnicy wysokości eliminuje problem wlewania się wody na sąsiednią posadzkę, jednak wymaga zastosowania odpowiedniego rozwiązania progu drzwiowego.
Hydroizolacja na różne rodzaje podłoża
Hydroizolację w łazienkach i toaletach w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej, gdzie użytkowanie jest analogiczne jak w budynkach mieszkalnych, można stosować na różnych rodzajach podłoży, takich jak:
- beton,
- ściany murowane z cegieł, pustaków lub betonu komórkowego,
- tynk cementowo-wapienny lub cementowy,
- płyty gipsowo-kartonowe lub gipsowo-włóknowe.
Warto podkreślić, że stosowanie płyt g-k jest ograniczone pewnymi warunkami i zależy od wilgotności powietrza czy impregnacji stosowanej przez producenta. Jeśli ściana jest narażona na kontakt z wodą, np. w kabinie prysznicowej, hydroizolacja może zostać wykonana na podłożu betonowym, ścianach murowanych z cegieł, pustaków lub betonu komórkowego, a także na tynku cementowo-wapiennym lub cementowym.
Należy zaznaczyć, że hydroizolację można wykonać także na termoizolacji z płyt styropianowych lub styrodurowych, jednak należy wówczas dokładnie przeanalizować ryzyko kondensacji międzywarstwowej i odpowiednio zabezpieczyć izolację.
