Tarasy i balkony nad pomieszczeniami wymagają szczególnie precyzyjnie wykonanej hydroizolacji, a balkony i tarasy nad pomieszczeniami ogrzewanymi – również bardzo dobrej termoizolacji. Poza funkcją rekreacyjną i ozdobną pełnią w tym przypadku funkcję dachu, dlatego muszą zapewnić bardzo dobre parametry termiczne wnętrzom, które znajdują się pod nimi.
Jakie czynniki stanowią zagrożenie dla tarasów nad pomieszczeniami ogrzewanymi?
Izolacje tarasów umieszczonych nad pomieszczeniami ogrzewanymi to szczególne wyzwanie dla wykonawcy. Z jednej strony taras czy balkon pełni funkcję reprezentacyjną, co musi zostać uwzględnione podczas prac, a z drugiej – jego zadaniem jest zapewnienie właściwego zabezpieczenia przed czynnikami atmosferycznymi samego tarasu, a także pomieszczeń znajdujących się pod tarasem czy balkonem.
Zasadniczymi czynnikami zewnętrznymi, które wpływają bezpośrednio na powierzchnię tarasu, są opady atmosferyczne i zmiany temperatury. Obciążenia mechaniczne, zwłaszcza w przypadku tarasów domowych, a nie komercyjnych, mają tu mniejsze znaczenie. Niewielki wpływ mają również czynniki chemiczne oraz biologiczne.
Opady oraz zmiany temperatur przyczyniają się do powstawania naprężeń w warstwach izolacji tarasowej. Duże amplitudy temperatur w krótkim czasie powodują na tyle znaczące naprężenia termiczne, że przy zastosowaniu nieodpowiednich materiałów i nieprawidłowym wykonaniu prac niemal na pewno spowodują uszkodzenia. Wówczas wilgoć przenika do głębszych warstw, a z czasem zauważyć można pierwsze skutki degradacyjnego działania wody: rysy oraz pęknięcia. Pierwotną przyczyną destrukcji tarasu są nieodpowiednie rozwiązania materiałowe oraz nieprawidłowo wykonane prace. Oczywiście dobierając właściwe materiały i wykonując dobrze kolejne warstwy paroizolacji, termoizolacji i hydroizolacji, można uniknąć błędów i zyskać piękną oraz trwałą powierzchnię tarasu.
Wykonanie izolacji tarasu nad pomieszczeniem ogrzewanym
Taras lub balkon nad pomieszczeniem ogrzewanym składa się z kilku warstw. Wymieniając w kolejności od położonej najgłębiej do najbardziej zewnętrznej, będą to:
- podłoże betonowe,
- warstwa spadkowa,
- warstwa gruntująca,
- paroizolacja,
- izolacja termiczna,
- wylewka dociskowa,
- warstwa gruntująca,
- hydroizolacja,
- warstwa okładzinowa.
Warto podkreślić, że powyższy schemat nie jest ostateczny – w zależności od zastosowanych materiałów producenci mogą proponować własne systemy, nieco różniące się od ogólnych wytycznych, jednak co do zasady kolejne warstwy będą następować po sobie w przedstawionym wyżej porządku.
Podłoże betonowe
Podłoże betonowe pod taras musi być wysezonowane (od wylania musi minąć co najmniej 28 dni), a także czyste (wolne zwłaszcza od tłuszczów, smarów itp.), suche oraz stabilne – bez pęknięć i uszkodzeń. Ubytki, jeśli istnieją, trzeba uzupełnić przed układaniem kolejnych warstw.
Warstwa spadkowa
Jeśli przy układaniu betonu nie został zachowany spadek 2% na metr bieżący, trzeba na podłożu zastosować warstwę spadkową, żeby uzyskać pożądaną różnicę poziomów. Można do tego użyć różnych materiałów (np. wylewki samonośnej, betonowych mas szpachlowych), jednak zawsze materiał musi być przeznaczony do zastosowania na zewnątrz i do tworzenia spadków. Wysokość warstwy spadkowej zależy od zastosowanego materiału i wskazań producenta. Warstwa spadkowa może wymagać zagruntowania, co zależy zarówno od materiału wykonania warstwy, jak i od technologii wykonania kolejnej warstwy, czyli paroizolacji.
Paroizolacja
Zadaniem paroizolacji jest przenikanie pary wodnej. Tę funkcję pełni np. papa paroizolacyjna, membrana bitumiczna czy grubowarstwowa zaprawa bitumiczna.
Termoizolacja
Termoizolacja chroni pomieszczenia pod tarasem przed emisją ciepła na zewnątrz budynku przez powierzchnię tarasu. Do ułożenia warstwy termoizolacyjnej stosuje się często płyty XPS, które są twardsze niż klasyczny styropian i nadają się lepiej jako warstwa, która będzie podlegała obciążeniom.
Warstwa dociskowa
Jastrych dociskowy ma za zadanie obciążyć odpowiednio termoizolację i nadać całej powierzchni właściwą stabilność. W przypadku jastrychu dociskowego istotne jest zachowanie czasu gwarantującego odpowiednią suchość betonu, czyli minimum 28 dni. Warto zastosować materiał wysokiej jakości, tak żeby nie napotkać później problemów z przyczepnością hydroizolacji do jastrychu. Oczywiście można zwiększyć przyczepność warstwy dzięki zastosowaniu odpowiednich preparatów gruntujących.
Warstwa hydroizolacji – na co zwrócić uwagę?
Najważniejszą częścią systemu, tą, która nie pozwala na destrukcyjne działanie wody w głębszych warstwach, jest hydroizolacja. Produkty przeznaczone do izolacji przeciwwodnej charakteryzują się zróżnicowanymi parametrami. Najważniejsze z nich to:
- odporność na ruch pieszy (w przypadku tarasów prywatnych nie ma to większego znaczenia, ale już w zastosowaniach komercyjnych może okazać się istotne),
- odporność na promieniowanie UV (w przypadku niektórych okładzin zewnętrznych parametr ten może mieć duże znaczenie),
- stopień wilgotności podłoża,
- optymalna temperatura układania,
- szybkość wiązania,
- sposób układania.
Materiały hydroizolacyjne dobiera się w zależności od wykończenia tarasu, ale także od harmonogramu prac i spodziewanych warunków atmosferycznych podczas ich przeprowadzania. Wśród materiałów hydroizolacyjnych można wyróżnić zaprawy uszczelniające, masy mineralne, żywice poliuretanowe czy maty uszczelniające. Bardzo ważne jest również wykonanie szczelnego połączenia między powierzchnią tarasu a elewacją oraz prawidłowe mocowanie profili okapowych.
Wykończenie tarasu nad pomieszczeniem ogrzewanym
Ostatnim etapem prac przy układaniu tarasu nad pomieszczeniami ogrzewanymi jest ułożenie warstwy wykończeniowej. Najczęściej stosuje się płytki, które muszą być przede wszystkim mrozoodporne, o niskiej nasiąkliwości i wysokiej jakości. Równie ważny jak płytki jest również odpowiedni dobór materiałów oraz staranne wykonanie prac. Zastosowany klej musi odznaczać się odpowiednią elastycznością oraz rozpływnością, a także przyczepnością. Istotny jest także dobór fugi – niskiej jakości, źle wykonana fuga to najczęstsza przyczyna przedostawania się wody pod powierzchnię płytek. Prawidłowo dobrany i ułożony musi być również silikon pełniący funkcję uszczelnienia.
Zarówno fuga, jak i silikon muszą być przez kolejne lata eksploatacji tarasu obserwowane i poddawane kontroli, a także okresowo wymieniane, ponieważ stanowią elementy, które odznaczają się stosunkowo krótką żywotnością.
