Uszczelnienia bitumiczne – co warto o nich wiedzieć?

Uszczelnienia bitumiczne mają postać powłok budowlanych (np. mat czy taśm) lub mas wytwarzanych jako produkt gotowy do zastosowania. Ze względu na właściwości wodoodporne stosowane są wszędzie tam, gdzie materiały budowlane lub obiekty wymagają ochrony przed przenikaniem wody. Uszczelnienia bitumiczne stosuje się zarówno na dachach budynków, jak i do ochrony fundamentów, ścian piwnic czy garaży podziemnych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat uszczelnień bitumicznych, przeczytaj poniższy tekst.

Czym są uszczelnienia bitumiczne?

Żeby odpowiedzieć na tak postawione pytanie, warto zainteresować się podstawowym składnikiem uszczelnień bitumicznych, czyli bitumem.

Co to jest bitum?

Bitum jest mieszaniną substancji organicznych o dużej lepkości, zawierającą naturalne bituminy (mieszaniny węglowodorów oraz związków organicznych o dużej zawartości wodoru). Przyjmuje postać cieczy lub ciała stałego w kolorze czarnym lub brązowym.

Ponieważ bitum, pozyskiwany w procesie rafinacji ropy naftowej lub występujący w naturalnych złożach, ma właściwości wodoodporne i adhezyjne, stosowany jest w budownictwie drogowym (nawierzchnie asfaltowe) i obiektowym: papa bitumiczna na pokrycia dachowe, masy szpachlowe bitumiczne czy masy uszczelniające.

Jakie wyróżnia się uszczelnienia bitumiczne stosowane w budownictwie?

Choć uszczelnienia bitumiczne stosowane w budownictwie można wyróżnić, biorąc pod uwagę rozmaite cechy dostępnych preparatów, to jednak najbardziej podstawową klasyfikacją wydaje się wyodrębnienie powłok oraz mas bitumicznych.

Powłoki bitumiczne to gotowe materiały przeznaczone do klejenia na zimno, do nabycia w arkuszach, matach z rolki lub w postaci taśm. Z kolei masy bitumiczne są gotowymi produktami sprzedawanymi w pojemnikach do użycia bezpośrednio po otwarciu opakowania.

Warto wspomnieć o jeszcze jednym istotnym rozróżnieniu produktów zawierających bitum. Choć zasadniczo wszystkie chronią przed dostępem wody, to jednak stosuje się je zarówno do ochrony przed wodą gruntową w obszarze piwnic czy garaży, jak i na dachach (np. papa bitumiczna, gonty bitumiczne).

Gdzie stosuje się uszczelnienia bitumiczne?

Uszczelnienia bitumiczne stosuje się w obiektach budowlanych, które wymagają zabezpieczenia przed wnikającymi wodami gruntowymi oraz opadowymi. Powłoki bitumiczne, czy to w postaci gotowych materiałów budowlanych przeznaczonych do układania na zimno, czy też powstałe w rezultacie zastosowania mas do nanoszenia na przegrody budowlane, stanowią barierę hydroizolacyjną.

Powłoki i masy bitumiczne tworzą warstwę zabezpieczającą przed przenikaniem wody przez dach, a także przed jej szkodliwym działaniem od strony gruntu. Dzięki produktom na bazie bitumu obiekty posadowione na gruncie, takie jak np. garaże podziemne, piwnice, ściany oporowe czy tarasy, chronione są przed przenikaniem wody do wewnątrz, a także przed jej wnikaniem w przegrody budowlane.

Masa bitumiczna – jak wybrać odpowiednią?

Decydując się na zastosowanie masy bitumicznej w charakterze warstwy uszczelniającej, należy ocenić przede wszystkim, w jakim stopniu powstała powłoka będzie narażona na działanie wody. Producenci wysokiej jakości mas najczęściej wskazują ich zastosowanie, posługując się bezpośrednio lokalizacją, w jakiej najczęściej występują dane warunki związane ze stopniem narażenia materiałów budowlanych na działanie wody.

Wyróżnia się więc masy bitumiczne stosowane do zabezpieczenia balkonów, tarasów i pomieszczeń wilgotnych, które chronią przed wodą nie napierającą, pojawiającą się na powierzchniach stropów i w pomieszczeniach wilgotnych, oraz masy bitumiczne do zabezpieczania ścian i podłóg piwnic (garaży podziemnych itp.). Produkty przeznaczone do ścian i podłóg pomieszczeń podziemnych, mają za zadanie zapobiegać wnikaniu:

• wilgoci z gruntu,
• niespiętrzonej wody infiltracyjnej (przesączającej się) obecnej na płycie fundamentowej i ścianach,
• spiętrzonej wody infiltracyjnej,
• wody przejściowo napierającej z zewnątrz.

Producenci mas bitumicznych zwykle zalecają zastosowanie dwóch warstw produktu i takie zabezpieczenie jest wystarczające w większości przypadków. Kiedy jednak woda może gromadzić się na dłuższy czas w określonych miejscach (np. w zgłębieniach, przy krawędziach tarasów) albo działa pod naporem, zalecają dodatkowe zabezpieczenia, np. siatki wzmacniające.

Czym różnią się od siebie różne masy bitumiczne?

Przeznaczenie do zastosowania w dużym stopniu warunkuje skład produktów, a także inne parametry mas bitumicznych, takie jak np. lepkość czy elastyczność. Choć podstawę każdej masy bitumicznej stanowi bitum, to jednak mogą się one różnić między sobą zasadniczo. Jedne nadają się do uszczelnień elementów stykających się bezpośrednio z gruntem, klejenia płyt izolacyjnych i świetnie poradzą sobie zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i na zewnątrz, doskonale współpracując z wszystkimi podłożami konstrukcyjnymi. Inne masy, również przecież bitumiczne, mają ograniczone zastosowanie w funkcji powłok ochronnych przed wilgocią, wyłącznie na zewnątrz.

Warto podkreślić, że w zależności od parametrów (głównie gęstości) masy bitumiczne można nanosić na podłoże za pomocą wałka lub pędzla, natryskowo, a także przy pomocy szpachelki (w przypadku mas gęstych).

Izolacja powierzchniowa budynku zabytkowego z użyciem masy bitumicznej – case study

W niemieckiej Turyngii w miejscowości Eisenach mieści się warowny zamek Wartburg. Jego historia sięga 1067 r., zatem obiekt ten liczy sobie niemal 1000 lat. W 1999 r. został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Niestety poddawany ciągłemu działaniu niekorzystnych warunków atmosferycznych przez dziesięciolecia, południowy, ponad 800-letni mur zbudowany z naturalnych kamieni ulegał mocnym powierzchniowym zawilgoceniom. Taki stan rzeczy spowodowany był dużymi ubytkami w spoinach między kamieniami.

Kolejne cykle zamarzania i rozmarzania wody sprawiły, że niezbędne stało się uszczelnienie spoin między kamieniami. Firma prowadząca prace zarekomendowała środek izolacyjny w postaci dyspersji bitumiczno-polimerowej. Zanim został zastosowany, przeprowadzono udane próby, które potwierdziły jego skuteczność. Naprawa przebiegła w kilku krokach: najpierw usunięto zniszczone i osłabione wypełnienie szczelin między kamieniami, a następnie zastosowano nową spoinę w postaci zaprawy mineralnej. Dyspersją uszczelniono połączenia między naturalnym kamieniem a spoiną, tworząc ochronę przed przenikaniem wilgoci i wody.