Uszczelnianie dylatacji w nawierzchniach parkingów

Nawierzchnie parkingów, zarówno tych terenowych, wielopoziomowych otwartych, jak i zlokalizowanych wewnątrz budynków, podlegają intensywnemu użytkowaniu związanemu z pełnioną przez siebie funkcją. Odbywa się na nich ruch pojazdów kołowych, któremu towarzyszą nieodłącznie osady z wody, śniegu czy soli odladzających używanych do posypywania jezdni w okresie zimowym. Powierzchnie jezdne parkingów podlegają także zanieczyszczeniu na skutek wycieków płynów eksploatacyjnych, oleju czy paliwa z samochodów. Wiele z nich narażonych jest też na zmiany temperatury oraz wodę opadową. Wszystkie destrukcyjne czynniki wpływają negatywnie nie tylko na materiał posadzkowy, ale także na wykonane w posadzkach szczeliny dylatacyjne.

Czym jest dylatacja i kiedy stosuje się ją na parkingach?

Dylatacja to celowo utworzona szczelina, która ma za zadanie rozdzielić obiekt budowlany na mniejsze części, zdolne do przenoszenia odkształceń czy przesunięć. Wykonuje się je ze względów konstrukcyjnych (dylatacje konstrukcyjne), technologicznych czy funkcjonalnych. W przypadku posadzek, z uwagi na umiejscowienie wyróżnia się takie rodzaje dylatacji jak:

• brzegowe (obwodowe, przy elementach przyległych, np. ścianach czy słupach);
• strefowe (dzielące posadzkę ze względu na obciążenia termiczne oraz skurcz);
• montażowe (np. przy wpustach albo odwodnieniach linowych).

Warto podkreślić, że większość podłóg parkingowych powstaje poprzez wylanie betonu posadzkowego na płytę fundamentową. Warstwa wierzchnia może być zatarta mechanicznie na gładko z posypką utwardzającą lub pomalowana żywicą. Od pewnego czasu w garażach podziemnych i na parkingach wykonuje się również płyty fundamentowe ze spadkami, które wykańcza się żywicą – wówczas dylatacji skurczowych nie stosuje się. Oczywiście w przypadku parkingów wielopoziomowych na wyższych poziomach konieczne są inne rozwiązania. Na stropach żelbetowych może to być wylewka betonowa z warstwą chroniącą konstrukcję nośną przed wnikaniem wody i chlorków, albo sztywna powłoka epoksydowa.

Rodzaje obciążeń nawierzchni parkingowych

Obciążenia posadzek parkingów można przyporządkować do jednej z trzech głównych grup:

• mechaniczne (ścieranie, praca konstrukcji budynku – naprężenia, rozszerzalność materiałowa itp.);
• fizyczne (termiczne);
• chemiczne (korozja i działanie agresywnych związków chemicznych w tym kwasów).

Wszystkie te czynniki w sposób niszczący oddziałują na powierzchnię parkingów, włącznie z dylatacjami posadzki. Warto podkreślić, że negatywny wpływ obciążeń na dylatację jest na tyle duży, że eksploatacyjną wymianę dylatacji skurczowych i uszczelnień między posadzką a odwodnieniami, należy na parkingach podziemnych przeprowadzać co 5 lat.

Naprawa dylatacji – najczęściej spotykane problemy

Naprawa dylatacji jest kwestią złożoną. Może być związana z wieloma aspektami, które wymagają szczególnego podejścia i środków zaradczych. Do najczęściej spotykanych problemów należą:

• przemieszczenia bloków;
• konieczność umiejscowienia przecieków (co nie zawsze jest łatwe i oczywiste);
• brak możliwości uszczelnienia dylatacji od strony naporu wody;
• błędy projektowe, wykonawcze i materiałowe.

Każdą naprawę dylatacji musi poprzedzić eliminacja przyczyn uszkodzeń, jeśli oczywiście jest to uzasadnione. Przy usterkach wynikających z normalnej eksploatacji w połączeniu z czynnikiem czasu, uszczelnienie dylatacji jest czynnością zwykłą i nie wymaga wnikliwej analizy. Warto jednak poprzedzić ją profesjonalną oceną stanu posadzki w garażu po to, żeby wyeliminować ewentualne błędy czy usterki nie wynikające z upływu czasu i użytkowania powierzchni.

Jakie materiały stosuje się do uszczelnień dylatacji?

Uszczelnienia dylatacji mogą być wykonane z różnych materiałów, a ich dobór powinien uwzględniać intensywność użytkowania parkingu, oraz stopień eksponowania nawierzchni na działanie czynników atmosferycznych. Innych wymagają parkingi terenowe, innych zadaszone, a jeszcze innych wielopoziomowe na stropach pośrednich czy wielopoziomowy najwyższej kondygnacji – odkryty. Każdy materiał uszczelniający powinien odznaczać się takimi cechami jak m.in.:

• elastyczność (zdolność do przejmowania odkształceń szczeliny);
• wytrzymałość na rozciąganie;
• dobra przyczepność do krawędzi dylatacji;
• zachowanie parametrów technicznych w całym okresie eksploatacji (przyjmuje się 5 lat lub zgodnie ze wskazaniami producenta);
• odporność na media agresywne chemicznie;
• odporność na starzenie.

Oczywiście wymagania wobec materiałów stosowanych do wypełniania szczelin na parkingach bezpośrednio narażonych na działanie czynników atmosferycznych są znacznie wyższe niż dla materiałów stosowanych pod zadaszeniem lub na poziomach pośrednich. Materiały stosowane na zewnątrz budynku, poza cechami typowymi dla wypełnień dylatacyjnych, muszą się także charakteryzować całkowitą wodoszczelnością i wodoodpornością – stanowią zabezpieczenie przed niszczącym działaniem wody na części i elementy konstrukcyjne budynku.

Wykonanie dylatacji – wymagania

Dylatacje poziome w posadzkach parkingowych narażone są na ciągły ruch pojazdów kołowych oraz maszyn czyszczących i konserwujących powierzchnię. Dlatego zaleca się, żeby wypełnienie szczeliny nie było zlicowane z warstwą wierzchnią posadzki, lecz ułożone nieco niżej. Takie rozwiązanie zapewni mu dłuższą trwałość eksploatacyjną. Do uzupełniania szczelin poziomych (podobnie jak pionowych), w garażach i na parkingach stosowane są najczęściej poliuretanowe masy zalewowe, cechujące się wysoką przyczepnością do krawędzi dylatacji, wysoką wytrzymałością mechaniczną i odpornością na ścieranie podczas użytkowania. Masy nie aplikuje się w szczelinę bezpośrednio, lecz stosuje się podparcie w postaci sznura dylatacyjnego o odpowiedniej średnicy. W większych szczelinach masa mogłaby okazać się zbyt elastyczna i nie zapewnić szczelności dylatacji.

Poza masami, stosuje się na parkingach również dylatacje w osłonach z profili aluminiowych z nakładkami stalowymi, które chronią wkładki z tworzywa sztucznego przed uszkodzeniem mechanicznym. Tego typu wypełnienia stosowane są w niszach dylatacyjnych i wklejane przy użyciu kleju epoksydowego zapewniającego wysoką stabilność połączenia. Przy użyciu dylatacji w osłonie możliwe jest uzyskanie wodoszczelności połączenia, tak istotnego w przypadku np. posadzek parkingowych zlokalizowanych na najwyższym, odkrytym poziomie garażu wielostanowiskowego oraz na parkingach otwartych.

W konstrukcjach betonowych i żelbetowych stosuje się także taśmy dylatacyjne, wykonane na bazie polichlorku winylu (PVC-P), kombinacji PVC z kauczukiem oraz elastomerów (usieciowionego i zwulkanizowanego kauczuku). Łączy się je z kształtkami, z którymi tworzą zamknięty system. Szczelność tego systemu opiera się na tym, że taśma ma odpowiedni kształt, dzięki czemu penetracja wody w warstwę betonu jest możliwa na styku z nią tylko do pewnego momentu (decydują o tym karby materiału). Warunkiem szczelności takiego połączenia jest również odpowiednie dociśnięcie taśmy do betonu.